Jakie wybrać lampy do doświetlania roślin?

Jesień to moja ulubiona pora roku. Długie wieczory pod kocem z książką w ręku. Grzane wino i zbliżające się wielkimi krokami święta. Rośliny jednak nie podzielają moich zachwytów. Tworzą coraz mniejsze liście, wydłużające się międzywęźla, a nawet zatrzymują wzrost. Niektóre gatunki przetrwają zimę bez większych problemów. Inne wystarczy z wnętrza pokoju przestawić na parapet. Jednak są rośliny, które warto w zimowe miesiące doświetlać, aby nie straciły swojego uroku. Jakie wybrać lampy do doświetlania roślin?

Światło niebieskie czy czerwone?

To jedna z najważniejszych kwestii, którą należy brać pod uwagę, wybierając oświetlenie dla roślin. Rośliny do funkcjonowania potrzebują światła, to na pewno wiesz ;). Nie jest to jednak takie proste. Aby rosnąć, roślina wymaga innego rodzaju światła, niż do kwitnięcia czy kiełkowania. Mówiąc w skrócie, do prawidłowego funkcjonowania roślina korzysta ze światła o różnej długości fal. Długość fali oznaczona jest nanometrach.

Aby zapewnić Waszej zieleni prawidłowy rozwój, najlepiej podarować jej pełne spektrum światła. Jednak przy zimowym doświetlaniu naszym głównym celem jest podtrzymanie wzrostu i witalności roślin. Do tego potrzebne nam będzie promieniowanie, którego roślina użyje do fotosyntezy, produkcji energii i rośnięcia. Są to przede wszystkim dwa rodzaje światła.

Światło niebieskie, o długości fali w zakresie od 420 do 490nm. Światło niebieskie pochłaniane jest przez związek potrzebny do fotosyntezy, nazywany chlorofilem B. W praktyce światło to wpływa na rozwój zielonych części rośliny.

Światło czerwone, o długości fali od ok. 600 do 700nm. To światło pochłaniane jest przez barwnik fotosyntetyczny, chlorofil a. Mało się o tym pisze ale odgrywa on bardzo ważną rolę w przemianie energii ze światła w energię potrzebną roślinie do rośnięcia. W dodatku światło czerwone wspomaga kiełkowanie oraz kwitnięcie. Jest potrzebne do poprawnego wybarwiania liści.

Rośliny do rozwoju używają również niewielkich ilości światła zielonego, a nawet tych niewidzialnych dla ludzkiego oka, czyli promieniowania IR oraz UV.

Jaka barwa światła jest najlepsza?

Teraz będzie łatwo. Kolejnym parametrem, na które zwracamy uwagę, kupując lampę, jest barwa światła, którą ta lampa emituje. Określana jest ona w kelwinach. Uprawiając rośliny, próbujemy je trochę oszukać. Włączamy nawilżacze i montujemy oświetlenie. Robimy to, aby zapewnić im warunki, najbliższe tych, jakie mają w środowisku naturalnym. Dlatego też warto wybrać światło, którego barwa najbardziej odpowiada barwie światła słonecznego, czyli 6500K. Polecam szukać więc światła o barwie od 6500 do 8000K.

Moc lampy dla roślin

Oprócz widma i barwy światła pozostaje kwestia mocy lampy. Moc mierzona jest w watach i jest to ilość energii, którą zużywa lampa. Musicie wiedzieć, że moc lampy nie zawsze idzie w parze z ilością emitowanego światła. Lampy LED zużywają mniej energii niż lampy CFL, a są w stanie oświetlić taką samą powierzchnię. To dlatego, że mogą mieć tyle samo lumenów, a to właśnie one mówią nam, ile światła emituje żarówka.

Ile lumenów wybrać?

Lampa z dużą ilością lumenów oświetli większą powierzchnię, ponieważ będzie ją można powiesić od roślin dalej. Proste. Na pewno oczywiste jest dla Was to, że im dalej od roślin zawiesimy lampę, tym większy obszar oświetli, lecz z coraz mniejszą intensywnością.

Nie podam Wam idealnego przepisu, na jakiej wysokości zawiesić lampę i ile lumenów powinna mieć żarówka. Możecie to próbować wyliczyć, korzystając z tego kalkulatora. Z jego pomocą obliczycie ile lumenów powinna mieć Wasza lampa.

Pamiętajcie, że różne gatunki będą potrzebowały innej ilości światła. Rośliny żyjące w lasach pod osłoną drzew, będą wymagały go mniej niż niektóre sukulenty, znoszące nawet bezpośrednie słońce. Trzeba to jakoś wyśrodkować, zależnie od roślin, które uprawiacie. Wiele źródeł pisze o przedziale 10,000 – 15,000 lx. Luks mówi nam o ilości światła w określonym obszarze. To właśnie za pomocą luksów zmierzymy, ile światła pada na nasze rośliny.

Nie wiecie jak wysoko nad roślinami zawiesić lampę? Wszystko zależy od rodzaju lampy, lumenów oraz gatunków, które uprawiacie. Dążymy jednak do tego, aby zapewnić im od 10,000 do 15,000 luksów. Aby to zmierzyć, możecie skorzystać z miernika światła. Dostępne są również aplikacje na telefon, nie są jednak zbyt dokładne. Jest to na przykład Lux light meter.

Rodzaje lamp do doświetlania

HPS i MH – Lampy te jeszcze kilka lat temu górowały na rynku. Nadal cieszą się dużą popularnością, nic dziwnego, mają wiele zalet. Po pierwsze emitują dużo światła, wśród nich znajdziemy modele do 150 000 lumenów. Jednocześnie są niedrogie, więc niskim kosztem możemy oświetlić dużą powierzchnię. Tutaj plusy się kończą. Lampy te pożerają mnóstwo energii i przy ich codziennym użyciu rachunki za prąd mogą zaskoczyć. W dodatku mocno się nagrzewają, podnosząc temperaturę wokół. Jakby tego było mało, potrzebują dodatkowego zasilacza.

Lampy CFL – Czyli energooszczędne świetlówki. Pobierają mniej energii niż lampy HPS i MH i nie nagrzewają się. Ich żywotność jest również dłuższa. Mamy spory wybór, jeśli chodzi o zakresy lumenów. Niestety energooszczędność jest tylko w nazwie, ich pobór mocy nadal jest wysoki, średnio od 50 do 100 watów. Pierwsza lampa, której używałam była właśnie lampą CFL. Rośliny dobrze na nią reagowały i z powodzeniem pomogła przeżyć im zimę.

LED – Lampy ledowe powoli przejmują rynek i moim zdaniem to najlepszy wybór. Pobierają niewiele energii, jednocześnie emitując sporo światła. Nie wydzielają ciepła, mogą więc wisieć blisko liści. Możemy kupić lampy dedykowane roślinom, w których zamontowano miks diodowy, czyli diody o świetle o różnych długościach fal. Dzięki temu otrzymujemy lampę o pełnym spektrum światła. Warto wiedzieć, że na rynku dostępne są ledy, które oprócz światła niebieskiego i czerwonego, mają światło zielone. Dzięki temu ludzie oko widzi światło jako białe.

Jakie wybrać lampy do doświetlania roślin?

Nie wiem. Ale powiem Wam co sama wybrałam. Niemal od początku uprawy roślin kolekcjonerskich stosuję lampy Aquael z serii Retrofit. Zarówno modelu plant, jak i sunny. Nie jest to płatna promocja, wszystkie lampy kupiłam sama i naprawdę je polecam. Z kilku powodów. Po pierwsze są energooszczędne. Najmocniejsza lampa, którą mam ma pobór mocy na poziomie zaledwie 18w. Mają dobre spektrum światła i dla mnie wystarczającą ilość lumenów. Są solidne, nie są to tanie buble, które przestają działać po miesiącu. Niektóre moje lampy mają więcej niż 4 lata i nadal działają.

W dodatku Aquael stworzył system, w którym na początku życia lampy świeci się tylko część diod. Jeśli któraś z nich zostanie uszkodzona i przestanie działać, na jej miejsce włącza się inna. To znacznie przedłuża życie lampy.

Seria sunny ma w odbiorze przyjemne, białe światło. Plant otrzymała od producenta miks kolorowych diod. Na szczęście nie powoduje to, że mieszkanie wygląda jak dyskoteka. Człowiek widzi to światło jedynie z delikatnie różowym zabarwieniem.

Belki od Aquael nie mają ogromnej ilości lumenów, muszą więc być zawieszone blisko roślin. Nie mają również żadnej obudowy, więc nie wyglądają ładnie, najlepiej schować je pod półkami. Jeśli interesują Was bardziej profesjonalne rozwiązania, warto rzucić okiem na firmy CHIHIROS lub SKYLIGHT PRO

Jak doświetlam swoje rośliny?

Moje belki oświetleniowe w większości zamocowane są około 20-30 centymetrów nad roślinami. Mam większość dostępnych mocy, czyli 10,16 i 18 w. Lampy te oprócz mocy i ilości lumenów różnią się długością i ja najczęściej korzystam z lampy retro fit plant 16w.

Nie zauważyłam specjalnej różnicy pomiędzy wzrostem przy lampie plant a sunny. Obie polecam, choć sunny jest lampą dedykowaną na wzrost, z niebieskim światłem. Ma także więcej lumenów. Seria plant to lampy z pełnym spectrum.

Swoje rośliny doświetlam około 12-14 godzin dziennie. Niektóre z moich roślin otrzymują lampy, jako jedyne źródło światła. Dobrze na nie reagują i ładnie rosną.

Zajrzyj również do artykułu czym się kierować kupując rośliny