Uprawa roślin ozdobnych w hydroponice

Podstawy uprawy w hydroponice

Hydroponika to sposób uprawy roślin, w którym zamiast tradycyjnego podłoża stosuję się wodę. Dodatkowo wykorzystujemy materiał do ustabilizowania rośliny i jej systemu korzeniowego. Najczęściej używamy do tego celu keramzytu. W uprawie hydroponicznej możemy wykorzystywać wiele różnych systemów i konfiguracji, które znacznie ułatwiają i przyspieszają opiekę nad roślinami. My zajmiemy się jednak najprostszym i najtańszym sposobem uprawy w wodzie. Uprawa roślin ozdobnych w hydroponice pasywnej w doniczkach:

Hydroponika pasywna działa dzięki siłom kapilarnym. Dokładny proces umieszczania rośliny w hydro jeszcze umówimy, jednak w skrócie wygląda to tak:

Doniczkę wypełniamy keramzytem do 1/3 jej wysokości. Umieszczamy w niej roślinę i zasypujemy resztą keramzytu. Całość wkładamy do naczynia i dolewamy wody tak, aby jej poziom znajdował się poniżej korzeni. Dzięki podciąganiu kapilarnemu roślina uzyska stały dostęp do wody. Jednocześnie korzenie nie będą cały czas zanurzone w wodzie, co jest ważne. Gdyby cała bryła korzeniowa była zatopiona w wodzie, korzenie nie mogłyby pozyskiwać odpowiedniej ilości tlenu i zaczęłyby gnić. Istnieją metody uprawy hydroponiki głębokiej, gdzie korzenie rośliny są całkowicie zanurzone w wodzie. Jednak w takim wypadku wodę należy napowietrzać, aby zapewnić roślinie stały dostęp do tlenu.

W czym hydroponika jest lepsza?

Hydroponika pasywna nie jest lepszym sposobem uprawy niż tradycyjna uprawa w podłożu. Jest inna. Ma jednak wiele zalet!

Przede wszystkim hydroponika jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które mają problem z prawidłowym podlewaniem roślin. W hydroponice pasywnej rośliny mają stały dostęp do wody i pobierają jej tyle, ile potrzebują. Przy odpowiednim poziomie wody w zbiorniku i częstej jej wymianie raczej nie ma możliwości przelania ani przesuszenia rośliny.

Rośliny uprawiane w wodzie są mniej narażone na atak pasożytów. Zmniejsza szanse na szkodniki rozwijające się w ziemi. Dodatkowo przez obecność wody w zbiorniku naturalnie zwiększa się wilgotność powietrza wokół rośliny. W ten sposób pogarszamy warunki pasożytom preferującym suche powietrze, takich jak przędziorek.

Stały dostęp do pożywki i łatwość pobiera soli mineralnych sprawia, że rośliny w hydroponice rosną znacznie szybciej. Systemy korzeniowe są natomiast o wiele bardziej rozgałęzione.

Na początku hydroponika wiąże się ze sporymi kosztami. Nawozy, keramzyt i substancje do mierzenia pH trochę kosztują. Jednak w dłuższej perspektywie semi hydro może być tańsza niż uprawa w podłożu. Keramzyt może być używany wielokrotnie, wystarczy go przegotować. A hydroponiczne nawozy są bardzo wydajne.

W czym hydroponika jest gorsza?

Uprawa roślin w wodzie ma również swoje minusy i zdecydowanie nie jest dla każdego.

Jeżeli nie mamy zbudowanego systemu z jednym, dużym zbiornikiem dla wszystkich roślin, hydroponika pochłania dużo czasu. Jedną z najważniejszych rzeczy w uprawie w hydro jest konieczność kontroli pH pożywki. Utrzymanie odpowiedniego poziomu pH nie jest jednak tak proste, jak się wydaje. Większość roślin ozdobnych preferuje kwaśne środowisko w zakresie pH 5,5-6,5. Woda kranowa w Polsce ma zwykle pH powyżej 7. Dlatego przed każdym dolaniem wody poziom pH należy wyregulować. Niestety w małych pojemnikach jak doniczka poziom pH będzie szybko wzrastał. Może się to wiązać z koniecznością regulowania poziomu w każdej doniczce co kilka dni.

Również samo przenoszenie roślin do hydroponiki jest bardzo czasochłonne. Po pierwsze korzenie muszą być bardzo dokładnie oczyszczone. Pozostałość podłoża w korzeniach może doprowadzić do ich gnicia. Przed przeniesieniem rośliny należy także odpowiednio przygotować keramzyt. Trzeba go starannie wypłukać i namaczać przez co najmniej 24 godziny. Nieodpowiednio przygotowany keramzyt znacznie podnosi poziom pH wody.

Uprawa roślin ozdobnych w hydroponice, co jest potrzebne?

W Internecie znajdziecie mnóstwo sprzecznych informacji o hydroponice. Dzieje się tak, ponieważ wiele z tych informacji dotyczy uprawy roślin jadalnych, gdzie hodowcom zależy na jak najszybszym przyroście roślin. Uprawiając rośliny ozdobne w doniczkach, nie będą Wam potrzebne pompki, napowietrzacze i wiele innych rzeczy uznawanych za niezbędne. Oto krótka lista przedmiotów, które naprawdę Wam się przydadzą:

Doniczka z otworami

To podstawa. Plastikowa doniczka z otworami na dnie to najważniejsza rzecz, jakiej potrzebujecie do hydroponiki pasywnej. W sprzedaży możecie znaleźć koszyki do hydroponiki. Polecam w nie zainwestować, zapewniają one roślinie lepszy przepływ powietrza. Nie są jednak niezbędne, z powodzeniem możecie korzystać ze zwykłych doniczek produkcyjnych.

Zbiornik na pożywkę

Po prostu szczelny zbiornik na wodę z nawozem. Może to być dosłownie cokolwiek. Ceramiczna doniczka, słoiczek, a nawet wyższa podstawka. Jeżeli korzystacie z koszyczka hydroponicznego lub transparentnej doniczki, Wasz zbiornik nie powinien być przezroczysty! Wysoka temperatura w mieszkaniu i dostęp do światła sprawią, że razem z Waszą rośliną w doniczce zamieszkają glony.

Keramzyt

Istnieje wiele innych materiałów do ustabilizowania rośliny w doniczce, jednak w przypadku roślin ozdobnych keramzyt sprawdza się najlepiej. Zapewnia dobrą cyrkulację powietrza, nie zmienia drastycznie parametrów pożywki oraz utrzymuje wilgotność, nawet gdy w zbiorniku brakuje już wody.

Najlepiej korzystać z keramzytu do hydroponiki. Możecie kupić go w postaci nieregularnych kształtów lub niemal idealnych kulek. Od zwykłego, nieoczyszczonego keramzytu różni się kolorem, jest od niego dużo jaśniejszy. Zwykły, ciemnobrązowy keramzyt bardzo mocno się pyli, trudno go wypłukać i nawet po odpowiednim przygotowaniu znacznie podnosi pH roztworu.

Keramzyt do hydroponiki możecie kupić w sklepach internetowych. Stacjonarnie dostaniecie go w Ikea.

Nawozy do hydroponiki

W wodzie nie ma zbyt wiele substancji odżywczych i aby roślina mogła prawidłowo funkcjonować, musicie ją nawozić. Robimy to regularnie, w hydroponice rośliny powinny mieć stały dostęp do pożywki. Warto używać nawozów stworzonych do uprawy w hydro. Nawozy do gleby zazwyczaj zachowują się niestabilnie w roztworach i mogą podwyższać lub obniżać pH. Przez to Wasza roślina nie uzyska tylu substancji odżywczych, ilu potrzebuje. Dodatkowo niektóre nawozy do hydroponiki posiadają w składzie regulatory pH, które znacznie ułatwią ich używanie.

Urządzenie do mierzenia pH roztworu

Sam nawóz to nie wszystko, pomiar pH w uprawie hydroponicznej jest bardzo istotny. Aby roślina mogła absorbować wszystkie potrzebne jej sole mineralne, musimy zapewnić jej optymalne pH. Jeżeli jest ono nieodpowiednie, roślina nie będzie w stanie pobierać substancji i może nabawić się niedoborów.

Jeżeli planujecie przenoszenie do hydroponiki większej ilości roślin, polecam zakup pH metru. A jeśli dopiero chcecie się przekonać, czy semi hydro jest dla Was – na rynku dostępne są roztwory do mierzenia pH.

Regulatory pH

Jak wspomniałam, w większości miejsc w Polsce woda ma wartość pH powyżej 7. Natomiast duża część roślin ozdobnych preferuje bardziej kwaśne środowiska, w przedziale pH 5,5-6,5. Aby zejść do tego poziomu, musimy zastosować regulator pH. Na rynku znajdziecie środki zarówno do obniżania, jak i podwyższania pH. Jeśli planujecie używać wody kranowej, przyda Wam się wyłącznie substancja do obniżania wartości pH.

Co może Wam się przydać

Wskaźniki poziomu wody

Małe plastikowe wskaźniki, kosztują kilka złotych. Nie musicie ich kupować, możecie sami sprawdzać poziom wody w osłonkach. To jednak spore ułatwienie, zwłaszcza na początku. Nie trzeba podnosić wszystkich doniczek, aby przekonać się, czy ilość wody jest wystarczająca. Pozwoli Wam również ustalić jej poziom na prawidłowym poziomie.

Co nie jest potrzebne

Miernik EC

Miernik przewodnictwa elektrycznego mierzy stężenie rozpuszczonych składników odżywczych w roztworze. W uproszczeniu poziom EC pokazuje nam, ile nawozu powinniśmy podać roślinom. Na wielu stronach o hydroponice opisywany jest jako niezbędny. Ja uważam, że w przypadku uprawy roślin ozdobnych nie jest konieczny, przynajmniej na samym początku. Ważne jest, aby nie dodawać do wody więcej nawozu, niż zaleca producent.

Pompki i kamienie napowietrzające

Na wielu grupach dyskusyjnych i artykułach spotkałam się ze stwierdzeniem, że uprawa roślin ozdobnych w hydroponice i napowietrzanie wody w zbiorniku musi iść ze sobą w parze. Osobiście uważam, że w przypadku niewielkich pojemnikach, takich jak doniczka, absolutnie nie jest to konieczne. Większość osób piszących o hydroponice to hodowcy warzyw, którzy trzymają swoje uprawy w ogromnych, kilkudziesięciu litrowych zbiornikach. W tak dużych pojemnikach bez odpowiedniego napowietrzania, korzenie otrzymują niewystarczającą ilość tlenu i gniją. W małych doniczkach, do których co kilka dni nalewamy świeżą wodę, nie ma konieczności używania napowietrzaczy.

Łatwe i trudne rośliny do uprawy w hydroponice

Większość roślin ozdobnych można z powodzeniem trzymać w hydroponice. Sama mam w hydro kilka sukulentów i sansewierii. Jednakże niektóre rośliny cieszą się ze stałego dostępu do wody znacznie bardziej. Rośliny, które wyjątkowo lubią hydroponikę to między innymi:

Syngonium, Alokazja, Epipremnum, Monstera Deliciosa, Draceny, Fikusy oraz duża część Philodendronów.
Oraz większość roślin, które lubią duże ilości wody.

Niektóre rośliny mogą sprawiać większe problemy przy próbie przenoszenia. Należą do nich:

Calathea, Maranta, Peperomia oraz sukulenty.

Uprawa roślin ozdobnych w hydroponice

Do hydroponiki możecie przenosić zarówno młode, jak i dorosłe osobniki. Oczywiście najłatwiej przenosi się dopiero co ukorzenione w wodzie sadzonki.
Na początku polecam przenieść jedną lub dwie rośliny i obserwować ich stan. Zaczęłabym również ten proces od roślin, które są dla Was mniej cenne.

W następnym poście dowiesz się jak krok po kroku przenieść roślinę do hydroponiki.

Poczytaj również o nawożeniu roślin w hydrponice.